Hoe de waarheid pijn aan onze ogen doet

Beeld: Schetsboek impressie van een boodschapper na een meditatie met waterverf, Mathilde Jansen 2024

Ik maak geen kunst voor de kunstwereld, maar voor de mensen, en gisteren was een uitstekend voorbeeld van die connectie. Ik werd gevraagd om in een intieme, tedere en krachtige setting te fotograferen, waarbij de mens volledig naakt en zichzelf is. Van alle reserves ontdaan. Omdat dit zo waarachtig is, kan het oog van de markt dit niet zomaar aan. Het zal privé blijven, achter gesloten deuren worden gezien. Te delicaat voor roddels. En te puur voor machtspelletjes. Ik ben zo blij om gevraagd te zijn voor zoiets teders en ontvankelijks. Er was slechts 1 toeschouwer. Dat was de buurman die op dat moment in de tuin werkte en een interessant uitzicht had op wat er in het pand boven hem gebeurde.

Hij staarde niet en stond toe dat de gordijnen open bleven, om daglicht binnen te laten. Hij ving een glimp op van een hogere werkelijkheid. En ik ving als fotograaf een glimp op van zijn respect, fatsoen en morele grenzen. Hij schakelde even en ging verder met zijn dag, alsof het leven erom vraagt dat mensen zich soms kwetsbaar opstellen en zich bloot geven. Dat is evolutie. Het vertrouwen dat je anderen schenkt door hen niet te pakken op zwakke punten op het moment dat zij vol ergens voor gaan en oprecht de krachten bundelen, is goud waard.

Energie is het grootste geschenk dat we elkaar kunnen geven. Hier kan geen kunstwerk tegen op. No way dat hij zijn mobiel pakte om iets te posten voor de likes, over de rug van anderen. 
Met de opkomst van AI, deepfakes en identiteitsfraude mogen we ons vaker op dit onzichtbare veld richten. Dat wat echt is: liefde voor het leven, met vallen en opstaan en soms met geschaafde knieën geknield voor de zon.

We zijn sterrenstof, het uitgestrooide evenbeeld van de zon. Eindigheid is een illusie. We zijn thuis tussen ontelbare zonnen. Het verschil tussen de zon en een ster wordt bepaald door je standpunt (perspectief) en definitie.
Geen enkele ster zal zichzelf herkennen in de verkleinende, koddige rol die mensen het toedichten, van binnen ingesloten in plaats van aangemoedigd door het licht van de kosmos.
Uitstrekken, deinen of loslaten betekent meebewegen en groeien, ook buiten onze macht om.
Het loslaten van controle stuit bij menigeen op weerstand of vluchtneigingen. Op school (betaald met noeste belastingcenten waar onze ouders hard voor werkten) leren we juist dat we onze grootse aard moeten verfoeien om in een bedacht en zelfopgelegd systeem te passen.

Het goud trekt dan vroeg of laat je poriën binnen, en de rest is geschiedenis. Alle pijn, trauma’s en projecties vinden een plek, als rottend hout dat een bron van leven voor kleinere soorten vormt. In die cyclus kan zelfs verwijdering tussen bepaalde groepen mensen voor eenheid op een ander vlak of tussen andere groepen zorgen, want echte verwijdering is een droombeeld en eenheid is een vrije keuze die lonkt en zegeviert. Soms te mooi om te kunnen verdragen, in de greep van kleinere en grotere angsten. 

Richt je daarom niet op de oorlog maar op de liefde – ook in het midden van de strijd. Overwin geen monsters maar wees een engel, fee of eerlijke doorzetter. Maak er geen makkelijk verkoopplaatje van, aangezien liefde zichzelf niet hoeft te bewijzen maar zich openbaart. Eigenlijk is tijdelijke schaamte toelaten alles wat je hoeft te leren. “Wat zullen ze er wel niet van vinden?” kan dan eerder een nieuwsgierige onderzoeksvraag worden i.p.v. een zelf-verlammend, verstijvend oordeel waarmee je op voorhand al indimt. De nieuwsgierigheid en bereidheid tot meer liefde of diepere samenwerking kan warm onthaald worden.

De crux is dat je niet perfect hoeft te zijn om ultieme verbinding aan te gaan. Op collectieve schaal kan dit betekenen, dat we elkaar meer vieren dan afbreken, elkaar vaker beschermen i.p.v. wegjagen. Ook al heeft de ander in onze ogen geen gelijk. Juist dan is verbinding cruciaal. Niet om hypocriete steun aan een malafide organisatie te bieden maar waarachtig te handelen. 

De oorlog in Gaza zou in 2-3 weken beëindigd kunnen worden vanuit intrinsiek gemotiveerd handelen door politiek leiders (en hun bevriende bedrijven), zonder de Israëlische gemeenschap te schaden. Liefde wint. Oorlog heeft altijd meer verliezers aan twee kanten. 

Het goud is voorlopig nog even zoek; het sterrenstof dwarrelt doelloos rond, niet beseffende over welk grandioos potentieel het beschikt. Toch zijn er mensen die stralen alsof de zon hen van binnenuit verlicht en aangestoken heeft. Warm je niet aan hun omhulsel of verschijning, maar aan het vuur dat zij vrijelijk verspreiden. Die bron is onuitputtelijk en staat altijd tot je beschikking, met wie of waar je ook gaat.
De waarheid bevindt zich zo dichtbij, in het kloppen en ruisen van het hart, dat het menigeen afschrikt, intimideert en shockeert. Een signaal dat we tot grootste daden in staat zijn. Misschien wel grootser dan we onder ogen willen komen.

Yours sincerely,

Mathilde

25 05 2025

10.11 uur