Samenhang tussen boer en economie

Boeren protesteren vandaag, woensdag 16 oktober 2019, nabij het RIVM in De Bilt tegen stikstof meetmethodes. Interessant. Want ook voor onder meer microplastics en andere vormen van ‘onzichtbare’ vervuiling zijn er andere/betere meetmethodes te vinden. Iedere meting wordt gedaan vanuit een bepaald belang, overtuiging, doel of perspectief. Innovatie is altijd welkom.

De felheid van de protesterende boeren vind ik echter “intimiderender” dan menig klimaat- of dierenactivist. En dit is niet positief noch negatief bedoeld. Het is een observatie. Zoals je dat kakkineus uit kan drukken, om neutraal te hopen of trachten te zijn. Bestaat neutraliteit nog wel? Of is het hanteren van die term een soort wanhopige poging om maar te laten zien dat je niemand bewust pijn wil doen, en het liefste elkaar zelfs helpen zou?

Moeten we die boer die met een pickup met houten lijkkist over de snelweg reed, waar ‘Jesse’ (Klaver) op geschreven stond, op zijn eigen verantwoordelijkheden wijzen? De schuld aan anderen geven leidt zelden tot oplossingen (sterker nog het probleem wordt niet eens erkend). Don’t shoot the messenger. Ministers die jarenlang wegkeken zorgden ook voor een opeenstapeling van problemen. Als het even kon, schuift het huidige kabinet oplossingen nog eens 40 jaar voor zich uit. Wat zou kunnen resulteren in een grondstoffen- of burgeroorlog over 100 jaar. Terwijl innoveren een kans is; een spel met meerdere winnaars. Stap voor stap. Maar waarbij niet de eerste grote bek direct resulteert in het terugdraaien van duurzame plannen. Uit angst. Wat zegt dit over het geweld wat er IN de stallen ingezet of genormaliseerd wordt? Steek die middelvingers dus gerust in je eigen hol, wat mij betreft. Ik eet sinds mijn dertiende al geen bio-industrie vlees meer, dus mijn empathie is puur en zonder medelijden.

Volgens mij ageren de boeren tegen de “macht” van zo’n simpel meetapparaatje, al dan niet juist toegepast of benut, dat hun vervuilende of respectabele positie 123 kan ‘meten’ of ‘bepalen’. Alsof zo’n apparaatje de gemiste erkenning voor hun vak bloot legt. Temeer voor een deel van de boeren het einde in zicht is, en dat doet pijn. Iets waar menig Nederlander niet graag openlijk over praat (dat het leven soms %$# is, en dat wereldwijd).
Maar pijn en geluk geven wel meer bestemming aan je leven. Als je niet weggezet wil worden, waarom stemde je dan in met een marktgedreven exportsysteem waarbij het geld telde boven je persoonlijke visie?

Ondernemerschap

Mijn halve familie is boer. Ondernemers zijn het, met een hart maar ook zakelijke belangen. En vaak een familiegeest: een “wij” gevoel. Het zijn geen “individuen” of mensen die zich graag in een hoek laten drukken. Deze streng religieuze Jansen’s bezitten grote stukken grond op de Veluwe. Sommigen zijn omgerekend miljonair. Mijn vader is de enige uit zijn lijn, die een andere draai aan zijn leven gaf. Maar in de meer wetenschappelijke of ‘neutrale’ opvoeding in ons gezin, stond het collectieve gevoel wel voorop. De boven- en onderklasse moesten het samen doen. De bovenklasse of markt bepaalde hoe dat zou moeten…

Succesvolle verandering in de agrarische sector zou ook een (gedeeltelijke) omvorming van het economische, ecologische en sociale systeem verlangen. Waarbij er een samenhang erkend wordt. Niet een regeltje hier of potje daar. Zoals in de kunstsector soms wel gebeurt, als pleister op de wond of om een ongelijkwaardige of kille machtsverhouding af te kopen.

Terug naar de boeren. Want die zijn serieus. Die tellen mee. (En de rest dan niet? Hangt alles niet samen?) Even concreet: Welke prijs is de consument bereid te betalen voor een stukje vlees, waarbij niet kwantiteit maar kwaliteit telt?
Welke keuzes maken “wij” als samenleving? Voor, door en met elkaar? Of heeft de markt ons onderling verdeeld en tegen elkaar opgezet als daders en slachtoffers?

Emotionele erkenning

Het gaat hier uiteindelijk niet om een meetmethode meen ik; de onderliggende behoefte van boeren is om gehoord en gezien te worden. Om ertoe te doen en niet zomaar aan de kant gezet of gekleineerd te worden, na jaren “hard werk” en “offers”.

Kunnen we ook nog zacht communiceren? Kunnen we nog praten, luisteren en meebewegen met elkaar ipv toeteren en blokkeren? Zoals de onderwijssector zich ook langzaam vernieuwt van binnenuit? Om dat iedereen uiteindelijk snapt dat we goede en gelukkige leraren nodig hebben (en anders het halve systeem zelfs instort)?

De boeren hebben MEER nodig dan alleen mildere regels. Ook steun bij het veranderen van hun levensvisie, doel of plan. En het aanvaarden daarvan. In nieuwe kracht op te staan en de handen ineen te slaan. Samen. We hebben elkaar nodig nu. Met een beetje humor of een Tony Robbins die het kabinet of boeren door nachtmerries over middelvingers op het Malieveld of bij het gerecht sleept.

Hmm.. Ik had best het bestuur van mijn dochter’s school willen stalken met brieven… waarom zij in Godsnaam voor kunststof/rubbergranulaat korrels op het schoolplein gekozen hebben, die continu weg waaien de straat op en het water in, naar het IJmeer.
Officieel moeten kinderen de handen wassen na contact met de giftige toxics die in de korrels (gemaakt van autobanden) zitten. Wetenschappers hebben zich meermaals uitgesproken over kunststoffen op sport- en speelvelden. Omdat het schadelijk voor kind en/of milieu kan zijn. Stoffen lekken de bodem in en vervuilen het water. Etc. Geen haan die daar naar kraait. Al deugen de meetmethoden ook niet, die de overheid hanteerde om de sportvelden niet te hoeven aanpassen, wellicht.

Mag ik een boer ‘huren’ die met zijn tractor naast de auto van de directrice van de school parkeert? Neem dan direct een bak met zand, zachte tegels of houtsnippers mee, bedankt. Hoe moeilijk is het?
Let’s start a revolution. Today. <3

Nee, ik ben niet zo snel geintimideerd. Let’s make a Green Party.
Laten we niet teveel kijken naar waar we vandaan komen en welke enorme blunders er zijn gemaakt – tenzij je tijd over hebt* – maar vooral focussen op hoe het beter kan en hoe dat haalbaar toe te passen is, hier en nu in de praktijk. Met ipv tegen elkaar. Dat heeft een prijs: wederzijds respect. Of liefde voor je ‘land’, voor degenen die een stap verder willen of kunnen gaan. Say it out loud: IK HOU VAN NEDERLAND.

Mathilde

* In dat geval wil ik graag ook een zelfgemaakte brownie met fairtrade chocolade

Foto: Snapshot van Storm bij ecodomein Dominio Vale do Mondego in 2011